New Publications in "Multi-Device and Multi-Sensor Based Lifelogging System" Project

"Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Bir Yaşam Günlüğü Sistemi" Projesinde Yeni Yayınlar

"Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi İçin Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Bir Yaşam Günlüğü Sisteminin Tasarımı, Geliştirilmesi ve Uygulanması" isimli TÜBİTAK 3001 projesi kapsamında yeni çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

İlk çalışma projenin kuramsal çerçevesinin oluşturulması sürecindeki ikinci çalışma olan "Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Yaşam Günlüğü İle Öğrenme Deneyimlerinin Yakalanması İçin Bir Çerçeve Önerisi" isimli yayında önerilen “genişletilmiş” yaşam genişliğinde öğrenme modeli'nin uygulanabilirliğinin araştırıldığı ve Ayşe Peri Mutlu ile ortak olarak hazırlanan "Yaşam Günlüğü ile Öğrenme Deneyimlerinin Belirlenmesi" isimli bildiridir. Bu bildiri 4-6 Şubat 2015 tarihlerinde Anadolu Üniversitesi'nde düzenlenecek olan XVII. Akademik Bilişim Konferansında sunulmak amacıyla kabul edilmiştir.

Yaşam Günlüğü ile Öğrenme Deneyimlerinin Belirlenmesi

Mehmet Emin Mutlu, Ayşe Peri Mutlu

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi

Özet

Yaşam günlüğü araçları bireylerin daha sonra anımsayabilmeleri amacıyla günlük yaşam deneyimlerini sürekli olarak kendiliğinden yakalamalarına ve kaydetmelerine olanak sağlarlar. Yaşam deneyimlerinin içerisine dağılmış olan öğrenme deneyimlerinin yaşam günlüğü sistemleriyle yönetilebilmesi amacıyla önceki çalışmalarda “öğrenme deneyimleri yönetimi” yaklaşımı geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın uygulanma sürecinde, yakalanan yaşam deneyimleri içerisindeki öğrenme deneyimlerinin farkedilmesi ve türünün belirlenmesi bireyin kendisi tarafından gerçekleştirilen bir tarama ve değerlendirme ile gerçekleştirildiğinden dolayı, bu sürecin nesnel yapıya kavuşturulması uygulamanın başarısı için önemlidir. Bu makalede “genişletilmiş” yaşam genişliğinde öğrenme modeli çerçevesinde ileri sürülmüş olan, bireylerin biçimsel, yarı biçimsel ve biçimsel olmayan öğrenme süreçlerinin her birindeki öğrenme deneyimlerinin yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış ve yapılandırılmamış öğrenme deneyimleri biçiminde ayırt edilebilmesine yönelik önermeler iki katılımcı tarafından kendilerine ait altı aylık yaşam günlüğü verisi taranarak sınanmıştır. Araştırmanın sonunda yaşam günlüğü sistemiyle öğrenme ve deneyim türleri matrisindeki hücrelere ait öğrenme deneyimlerinin ayırdına varılabildiği görülmüştür.

Anahtar Sözcükler: Yaşam günlüğü, giyilebilir kameralar, öğrenme deneyimleri, yaşam genişliğinde öğrenme


Son günlerde gerçekleştirilen ikinci çalışma ise projenin kuramsal çerçevesinin oluşturulmasına yönelik araştırmaların üçüncüsüdür* ve yaşam günlüğü sistemlerinde bağlam kavramına ait ayrıntılı literatür taramasını ve yeni bir bağlam modelinin tasarımını içeren "Yaşam Deneyimleri İçin Bir Bağlam Modeli (LECOM)" isimli bildiridir. Bu bildiri de XVII. Akademik Bilişim konferansında sunulacaktır.

Yaşam Deneyimleri İçin Bir Bağlam Modeli (LECOM)

Mehmet Emin Mutlu

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Eskişehir

memutlu@anadolu.edu.tr

Özet: Bireylerin daha sonradan hatırlamak amacıyla günlük yaşantılarına ait ses, görüntü, video, konum, hareket vb. verileri sürekli olarak yakalamaları ve saklamalarını sağlayan yaşam günlüğü araçları giderek yaygınlaşmaktadır. Bireylerin günlük yaşam deneyimlerine ait kaydedilen içerik bilgisinin daha sonra doğru anlamlandırılabilmesi için deneyimi o anda çevreleyen bağlamların da belirlenmesi ve sınıflandırılması gerekir. Yaşam günlüğü sistemlerinde algılayıcılardan elde edilen içerik ve bağlam günlüklerinin çözümlenmesiyle, verilen bir andaki eylem ve o eylemin bağlamlarının otomatik olarak elde edilmesine yönelik başarılı çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bireylerin yaşadıkları deneyimlere verdikleri anlam ile yazılım aracılığıyla elde edilen bağlamsal anlamlar arasındaki anlamsal açıklığın giderilmesi için yaşam deneyimlerinin ayrıca bireyin kendisi tarafından yorumlanmasına gerek duyulmaktadır. Böylece birey yaşam deneyimlerine ait üst düzey hiyerarşik bağlam ontolojilerini oluşturabilir ve yaşamını planlaması, denetlemesi ve değerlendirmesi için kullanabileceği bir kişisel bilgi tabanına sahip olabilir. Bu süreç aynı zamanda bireyin epizodik ve otobiyografik belleğini de destekler. Bu çalışmada yaşam günlüğü alanında bağlam kavramının gelişimi eleştirel olarak incelenmiş ve bireyin bir yaşam günlüğü tarafından yakalanan içerik ve bağlam günlüklerinden üst düzey bağlam hiyerarşileri oluşturmasını ve yönetmesini sağlayacak bir bağlam modeli önerisinde bulunulmuştur. Yaşam deneyimleri bağlam modeli (LECOM) olarak isimlendirilen modelin işleyişi ve uygulanabilirliği tartışılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Yaşam deneyimleri, yaşam günlüğü, bağlamlar, bağlam modeli


* Proje kapsamında kuramsal çerçeve oluşturmak amacıyla gerçekleştirilen ilk iki araştırmaya ait yayınlar şunlardır:

• Mutlu, M. E. (2014). Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Yaşam Günlüğü İle Öğrenme Deneyimlerinin Yakalanması İçin Bir Çerçeve Önerisi. Asya Öğretim Dergisi (Asian Journal of Instruction),  2014 – 2(1(ÖZEL)), 1-17. http://e-aji.com/index.php/aji/article/download/48/pdf_18
• Mutlu, M. E. (2014). Öğrenme Deneyimlerinin Yorumlanması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (Journal of Research in Education and Teaching), Kasım 2014 Cilt: 3 Sayı: 4. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/03.mutlu.pdf