PLE Implementations in Higher Education Institutions

Yükseköğretim Kurumlarında Kişisel Öğrenme Ortamlarının Uygulanması

Uzaktan Eğitim Doktora Programında yürüttüğüm "UZE613 Uzaktan Eğitimde Yeni Teknolojiler" dersi kapsamında Soner Sözler ile birlikte yazmış olduğumuz "Yükseköğretim Kurumlarında Kişisel Öğrenme Ortamlarının Uygulanması" isimli bildiri 4-6 Şubat 2015'de Anadolu Üniversitesinde düzenlenecek olan XVII. Akademik Bilişim Konferansında kabul edilmiştir.

Yüksek Öğretim Kurumlarında Kişisel Öğrenme Ortamlarının Uygulanması

Okt. Soner Sözler¹, Doç. Dr. Mehmet Emin Mutlu²

¹Bülent Ecevit Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu

²AnadoluÜniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Eskişehir

Özet: Bu çalışmada dünyanın farklı bölgelerinde bulunan ve Kişisel Öğrenme Ortamı uygulamalarından faydalanan Yükseköğretim kurumları incelenmiş ve Türkiye’deki Yükseköğretim kurumlarında kullanılması amacıyla Kişisel Öğrenme Ortamı modelleri önerilmiştir. Birinci model; web tabanlı bir modeldir ve bireylerin mevcut web platformlarını kullanarak bir kişisel öğrenme ortamı oluşturmasına olanak sağlamaktadır. İkinci modelde; öğrenenler mahsup teknolojilerini ve web 2.0 araçlarını kullanarak kendi kişisel öğrenme ortamını oluşturabilir ve öğrenmelerini yönlendirebilirler. Üçüncü model kapsamında öğrenenler mash-up teknolojileri aracılığıyla “widget” lar ekleyerek kendi başlangıç sayfalarını (start page) oluşturabilirler. Yükseköğretim kurumları, önerilen modelleri kullanarak öğrenenlerin kendi öğrenmelerini yönlendirmelerini ve şekillendirmelerini sağlayabilecektir.

Anahtar Sözcükler: Kişisel Öğrenme Ortamı, Mash-up Teknolojisi, Web 2.0 araçları, Başlangıç Sayfası

Studies on Training and Learning Architecture

"Training and Learning Architecture" Konusunda Çalışmalar

"Training and Learning Architecture" konusunu incelemeye devam etmekteyim. Bu konudaki ilk çalışmamı 19. Türkiye’de İnternet Konferansında sunmuş olduğum "Experience API ile Yaşam Günlüğüne Dayalı Öğrenme Deneyimlerinin Kaydedilmesi" isimli bildiride gerçekleştirmiştim. 4-6 Şubat 2015'de Anadolu Üniversitesinde düzenlenecek olan XVII. Akademik Bilişim Konferansında bu konuda yeni çalışmalar gerçekleştireceğim. 


Bunlardan birincisi Uzaktan Eğitim Doktora Programında yürüttüğüm "UZE613 Uzaktan Eğitimde Yeni Teknolojiler" dersi kapsamında Sibel Yılmazel ile birlikte yazmış olduğumuz "Experience API ve Öğrenme Kayıt Deposu (Learning Record Store-LRS) ile
Uygulama Örnekleri" isimli bildiridir.

Experience API ve Öğrenme Kayıt Deposu (Learning Record Store-LRS) ile

Uygulama Örnekleri

Sibel Yılmazel*, Mehmet Emin Mutlu**

*Anadolu Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Eskişehir, **Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Eskişehir

syilmazel@anadolu.edu.tr, memutlu@anadolu.edu.tr

Özet: Öğrenme yönetim sistemlerinden (ÖYS) farklı öğrenme ortamlarının gelişmesiyle birlikte öğrenme deneyimlerinin esnek bir şekilde saklanabildiği yapılar ve bu yapıları tanımlayan standartlar öne çıkmaktadır. Bu çalışmada Advanced Distributed Learning (ADL) kurumunun eğitim standartlarını belirleyen vizyonu olan “Training and Learning Architecture” modeli çerçevesindeki öğrenme deneyimi izleme bileşenini oluşturan Experience API ve öğrenme kayıt deposu teknolojileri açıklanmakta, öğrenme deneyimlerinin Experience API standartı ile tanımlanması ve öğrenme kayıt deposuna kaydedilmesi aşamaları tanımlanarak örneklenmekte ve bu ekosistemin merkezinde bulunan öğrenme kayıt deposunun kurulum aşamaları tanıtılmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Experience API, ADL, LRS, öğrenme deneyimleri


İkinci etkinlik yine Sibel Yılmazel ile birlikte aynı konferans kapsamında düzenleyeceğimiz "Öğrenme Kayıt Deposu üzerinde xAPI ile uygulamalı örnekler "isimli eğitim semineridir.

Seminer Başlığı: Öğrenme Kayıt Deposu üzerinde xAPI ile uygulamalı örnekler semineri
Seminer Sunucuları: Doç. Dr. Mehmet Emin Mutlu, Öğr. Gör. Sibel Yılmazel
Amaç: Son yıllarda öğrenme yönetim sistemlerinden (ÖYS) farklı öğrenme ortamlarının gelişmesiyle birlikte öğrenme deneyimlerinin esnek bir şekilde saklanabildiği yapılar ve bu yapıları tanımlayan standartlar öne çıkmaktadır. Bu alanda lider kurumlardan Advanced Distributed Learning (ADL) eğitim standartlarını belirleyen vizyonu olan “Training and Learning Architecture” modeli çerçevesindeki öğrenme deneyimi izleme bileşenini Experience API ve öğrenme kayıt deposu teknolojileri oluşturmaktadır. Seminer kapsamında öğrenme deneyimlerinin Experience API standartı ile oluşturulması ve öğrenme kayıt deposuna kaydedilmesi aşamaları tanımlanarak örneklenecektir. Katılımcıların bu teknolojiler ile tanışma ve örnek uygulamaları çalıştırma imkanı sunulacaktır. Seminer katılımcılarının kendi bilgisayarlarından erişebilecekleri öğrenme kayıt deposu kurulumu hazır bulunacaktır.
Anahtar Kelimeler: xAPI, LRS, öğrenme deneyimleri
Seminer süresi: 2 saat


Üçüncü çalışma ise konferans kapsamında düzenlenecek "Açık ve Uzaktan Öğrenmede Yeni Teknolojilerin Kullanımı"  panelinde sunacağım "e-Öğrenme Standartlarında Yeni Yönelimler" başlıklı sunum olacaktır.

e-Öğrenme Standartlarında Yeni Yönelimler

Mehmet Emin Mutlu

Özet: Advanced Distributed Learning (ADL) tarafından geliştirilen SCORM (Sharable Content Object Reference Model) Öğrenme Yönetim Sistemlerine (ÖYS) yüklenecek e-Öğrenme içeriğinin paketlenmesi için genel kabul görmüş bir e-Öğrenme paketleme standardıdır.  Bu standart öğrencinin dersi tamamlama durumunu, tamamlama süresi, başarı durumunu ve başarı notunu ÖYS içerisinde izleme olanağı sağlamaktadır. SCORM artık olgunluğa erişmiştir ve 2000’lerin ortalarından itibaren yaygınlaşan yeni teknolojik dalgalara ve öğrenme yaklaşımlarına uyum sağlamamaktadır. Bu nedenle  2010’lu yıllarda ADL tarafından «yeni nesil öğrenme ortamı» oluşturmak için "Yetiştirme ve öğrenme mimarisi (TLA - Training and Learning Architecture)",  "Sanal dünya çerçevesi (VWF – Virtual World Framework)" ve "Öğrenme için kişisel yardımcı (PAL – Personal Assistant for Learning)" projeleri başlatılmıştır. TLA yetiştirme ve öğrenme için zengin ortam oluşturmak amacıyla tasarlanmış açık kaynak yazılımlar ve standartlaştırılmış bir dizi web hizmetlerini kapsamaktadır. SCORM gibi TLA da kendi başına bir sistem değil, öğrenme için sistemler ve uygulamaların geliştirilmesine olanak sağlayan bir mimaridir.   TLA, ADL’nin yeni nesil öğrenme ortamı araştırma ve geliştirme stratejisini desteklemek ve gelecekteki Kişisel Öğrenme Yarımcısının (PAL) temellerini oluşturmak için tasarlanmıştır. TLA SCORM’un yerine geçen değil, onu kapsayan bir üst küme olarak tasarlanmaktadır. SCORM sadece ÖYS içerisindeki öğrenme deneyimlerini basitçe tamamlanma ve başarı durumu boyutuyla izleyebilirken TLA’da  cihaz bağımsız modern öğrenme senaryolarına olanak sağlanması amaçlanmaktadır. TLA'da "Deneyim İzleme", "Öğrenen Profilleri", "İçerik Aracılığı" ve "Yetkinlik Ağları" bileşenleri bulunmaktadır ve her TLA bileşeninde geriye uyumluluk ve SCORM’dan kolay geçiş için en iyi uygulamalara yer verilmektedir. TLA kapsamında deneyim İzleme bileşeni “Tin Can Projesi” sonucunda "Experience API" olarak hayata geçirilmiş, içerik aracılığı kapsamında bir dizi açık kaynak uygulama geliştirilmiş iken diğer bileşenler üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Bu projelerin gerçekleşmesi sonucunda 2020’lerde her yerdeki ve her andaki öğrenme deneyimlerinin yakalanabilmesi, öğrenenin yaşam boyu öğrenme deneyimlerinin topluca değerlendirilebilmesi, öğrenme içeriklerinin akıllı içerikler haline gelmesi, öğrenenlerin sahip olduğu yetkinliklerin deneyimlere dayalı kanıtlarının kullanılabilmesi, sanal dünyalarda ortak öğrenme deneyimlerinin yaygınlaşması, öğrenenlere yaşam boyu öğrenme süreçlerinde akıllı yardımcıların yol göstermesi beklenmektedir.

Anahtar Sözcükler: ADL, SCORM, TLA, Experience API, VWA, PAL

New Publications in "Multi-Device and Multi-Sensor Based Lifelogging System" Project

"Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Bir Yaşam Günlüğü Sistemi" Projesinde Yeni Yayınlar

"Öğrenme Deneyimlerinin Yönetimi İçin Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Bir Yaşam Günlüğü Sisteminin Tasarımı, Geliştirilmesi ve Uygulanması" isimli TÜBİTAK 3001 projesi kapsamında yeni çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

İlk çalışma projenin kuramsal çerçevesinin oluşturulması sürecindeki ikinci çalışma olan "Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Yaşam Günlüğü İle Öğrenme Deneyimlerinin Yakalanması İçin Bir Çerçeve Önerisi" isimli yayında önerilen “genişletilmiş” yaşam genişliğinde öğrenme modeli'nin uygulanabilirliğinin araştırıldığı ve Ayşe Peri Mutlu ile ortak olarak hazırlanan "Yaşam Günlüğü ile Öğrenme Deneyimlerinin Belirlenmesi" isimli bildiridir. Bu bildiri 4-6 Şubat 2015 tarihlerinde Anadolu Üniversitesi'nde düzenlenecek olan XVII. Akademik Bilişim Konferansında sunulmak amacıyla kabul edilmiştir.

Yaşam Günlüğü ile Öğrenme Deneyimlerinin Belirlenmesi

Mehmet Emin Mutlu, Ayşe Peri Mutlu

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi

Özet

Yaşam günlüğü araçları bireylerin daha sonra anımsayabilmeleri amacıyla günlük yaşam deneyimlerini sürekli olarak kendiliğinden yakalamalarına ve kaydetmelerine olanak sağlarlar. Yaşam deneyimlerinin içerisine dağılmış olan öğrenme deneyimlerinin yaşam günlüğü sistemleriyle yönetilebilmesi amacıyla önceki çalışmalarda “öğrenme deneyimleri yönetimi” yaklaşımı geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın uygulanma sürecinde, yakalanan yaşam deneyimleri içerisindeki öğrenme deneyimlerinin farkedilmesi ve türünün belirlenmesi bireyin kendisi tarafından gerçekleştirilen bir tarama ve değerlendirme ile gerçekleştirildiğinden dolayı, bu sürecin nesnel yapıya kavuşturulması uygulamanın başarısı için önemlidir. Bu makalede “genişletilmiş” yaşam genişliğinde öğrenme modeli çerçevesinde ileri sürülmüş olan, bireylerin biçimsel, yarı biçimsel ve biçimsel olmayan öğrenme süreçlerinin her birindeki öğrenme deneyimlerinin yapılandırılmış, yarı yapılandırılmış ve yapılandırılmamış öğrenme deneyimleri biçiminde ayırt edilebilmesine yönelik önermeler iki katılımcı tarafından kendilerine ait altı aylık yaşam günlüğü verisi taranarak sınanmıştır. Araştırmanın sonunda yaşam günlüğü sistemiyle öğrenme ve deneyim türleri matrisindeki hücrelere ait öğrenme deneyimlerinin ayırdına varılabildiği görülmüştür.

Anahtar Sözcükler: Yaşam günlüğü, giyilebilir kameralar, öğrenme deneyimleri, yaşam genişliğinde öğrenme


Son günlerde gerçekleştirilen ikinci çalışma ise projenin kuramsal çerçevesinin oluşturulmasına yönelik araştırmaların üçüncüsüdür* ve yaşam günlüğü sistemlerinde bağlam kavramına ait ayrıntılı literatür taramasını ve yeni bir bağlam modelinin tasarımını içeren "Yaşam Deneyimleri İçin Bir Bağlam Modeli (LECOM)" isimli bildiridir. Bu bildiri de XVII. Akademik Bilişim konferansında sunulacaktır.

Yaşam Deneyimleri İçin Bir Bağlam Modeli (LECOM)

Mehmet Emin Mutlu

Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Eskişehir

memutlu@anadolu.edu.tr

Özet: Bireylerin daha sonradan hatırlamak amacıyla günlük yaşantılarına ait ses, görüntü, video, konum, hareket vb. verileri sürekli olarak yakalamaları ve saklamalarını sağlayan yaşam günlüğü araçları giderek yaygınlaşmaktadır. Bireylerin günlük yaşam deneyimlerine ait kaydedilen içerik bilgisinin daha sonra doğru anlamlandırılabilmesi için deneyimi o anda çevreleyen bağlamların da belirlenmesi ve sınıflandırılması gerekir. Yaşam günlüğü sistemlerinde algılayıcılardan elde edilen içerik ve bağlam günlüklerinin çözümlenmesiyle, verilen bir andaki eylem ve o eylemin bağlamlarının otomatik olarak elde edilmesine yönelik başarılı çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bireylerin yaşadıkları deneyimlere verdikleri anlam ile yazılım aracılığıyla elde edilen bağlamsal anlamlar arasındaki anlamsal açıklığın giderilmesi için yaşam deneyimlerinin ayrıca bireyin kendisi tarafından yorumlanmasına gerek duyulmaktadır. Böylece birey yaşam deneyimlerine ait üst düzey hiyerarşik bağlam ontolojilerini oluşturabilir ve yaşamını planlaması, denetlemesi ve değerlendirmesi için kullanabileceği bir kişisel bilgi tabanına sahip olabilir. Bu süreç aynı zamanda bireyin epizodik ve otobiyografik belleğini de destekler. Bu çalışmada yaşam günlüğü alanında bağlam kavramının gelişimi eleştirel olarak incelenmiş ve bireyin bir yaşam günlüğü tarafından yakalanan içerik ve bağlam günlüklerinden üst düzey bağlam hiyerarşileri oluşturmasını ve yönetmesini sağlayacak bir bağlam modeli önerisinde bulunulmuştur. Yaşam deneyimleri bağlam modeli (LECOM) olarak isimlendirilen modelin işleyişi ve uygulanabilirliği tartışılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Yaşam deneyimleri, yaşam günlüğü, bağlamlar, bağlam modeli


* Proje kapsamında kuramsal çerçeve oluşturmak amacıyla gerçekleştirilen ilk iki araştırmaya ait yayınlar şunlardır:

• Mutlu, M. E. (2014). Çoklu Cihazlı ve Çoklu Algılayıcılı Yaşam Günlüğü İle Öğrenme Deneyimlerinin Yakalanması İçin Bir Çerçeve Önerisi. Asya Öğretim Dergisi (Asian Journal of Instruction),  2014 – 2(1(ÖZEL)), 1-17. http://e-aji.com/index.php/aji/article/download/48/pdf_18
• Mutlu, M. E. (2014). Öğrenme Deneyimlerinin Yorumlanması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (Journal of Research in Education and Teaching), Kasım 2014 Cilt: 3 Sayı: 4. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/03.mutlu.pdf